?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in yaz?s? ?öyle:
"Siyaset, dünyay? kurman?n/ yeniden kurman?n, hayat? iyile?tirip güzelle?tirmenin iradesidir. Bu irade, bir arada ya?ama bilincini yani sorumlulu?u gerektirir.
Siyaset ile sorumluluk aras?ndaki bu ili?ki, ya?ama bilinci nedeniyle olu?ur. ?nsan? ahlakl? k?lan i?te bu bilinçtir. Kendi benlik bütünlü?ümüzü korurken di?erlerine zarar vermemek, onlar? da korumak ise vicdand?r. Ahlak?n ve sorumlulu?un kayna??nda vicdan vard?r.
Türkiye çok uzun süredir siyasetin bu saf ve yal?n halinden uzakla??p seçim siyaseti dedi?imiz ba?ka bir sürecin içine girdi. Yaln?zca seçim kazanma faaliyeti olarak varl?k gösteren bu süreç, asl?nda siyasetsiz bir siyasetin giderek daha da hegemonik hale gelmesine yol açt?.
Bu hegemonik durum, iktidar?n, totaliter ve popülist yap?s?n? güçlendirdi. Sahip oldu?u gücü mutlakla?t?ran iktidar partisi, devleti de dönü?türerek bir “parti-devlet” ortaya ç?kartt?.
Akademiyi, mülkiyeyi, askeriyeyi, adliyeyi, idareyi ve daha birçok kurumu gücünün parças? haline getiren iktidar, ülkeyi yüzde 80’lerle, 90’larla seçim kazan?lan ülkelere benzetmeyi amaç edinmi?tir.
Seçime indirgenmi? siyasal faaliyet, aday belirlemede hiçbir ilke ve de?er içermeyen bir parmak sayma faaliyeti ve buna ba?l? olan bir “yar??”?n sahnelenmesinden ibaret olmaya ba?lad?. Siyasal rekabet bir güç gösterme yar???na dönü?türülüp, y?k?c?, konu?may? de?ersizle?tiren kirli bir “yenme” faaliyeti haline geldi.
Siyasetin do?as? gere?i içermesi gereken rekabet, halk?n ihtiyaçlar? konusuna kimin daha hâkim oldu?u, kimin fikirlerinin ve önerilerinin, giderek daha y?k?c? hale gelen gündelik ya?am ko?ullar?n? dönü?türmeye muktedir olaca??na ili?kin bir rekabettir. Seçim siyasetinin ortadan kald?rd??? ?ey i?te budur.
Bu durum hem siyasal alan?, partileri, örgütleri deforme edip çürütüyor, hem de toplumu bir seçmen kitlesine, seçmeni de kazan?lacak taraftar niteli?ine indirgeyerek asl?nda yurtta?l?k alan?n? da ortadan kald?r?yor.
Çünkü yurtta?, bir ortakl?k içinde ya?ad??? bilinciyle karar veren hak öznesidir.
Oysa taraftara indirgenmi? seçmenden beklenen ba??ms?z karar vermesi de?il, sars?lmaz bir inançla ba?lanmas?, kendi siyasal ç?karlar? do?rultusunda karar vermesi de?il, ba?land??? gücü onaylamas?d?r.
Bu kirli ve sürekli çürüyen düzenin tek kazanan?, siyaseti ve Demokrasiyi ki?isel erk alan?n? büyütme faaliyeti olarak kullanan liderlerdir.
Birinci dünya sava??yla birlikte Türkiye’de ya?ayan halklarda ba?layan tek tiple?me, bugün dü?üncelerimize, kelimelerimize, hücrelerimize kadar sirayet etmi?tir.
Do?ay? sadece insana, insan? sadece bireye, bireyi ise taraftara indirgeyen kapitalizm bu süreci daha da h?zland?rm??t?r.
Bu gidi?at?n sonu, korkunç bir y?k?mdan ba?kas? olamaz.
Peki, bu düzeni nas?l düzeltece?iz?
Yapmam?z gereken ?ey, siyasetin kamusal yarar? önceleyen erdemini hat?rlamakt?r.
Siyasetin erdemi, mü?terek ya?am?n nas?l kurulaca?? ve bu ya?am?n nas?l sürdürülece?ine ili?kin sorularda sakl?d?r.
?nsanl?k tarihinin en önemli inovasyonlar?ndan olan demokrasi, i?te bu aray???n anahtar?n? sunar.
“Nas?l bir arada ya?ayaca??z?” sorusuna demokrasinin içerdi?i de?erlerle yan?t verilecekse asla vazgeçilemeyecek üç ilke vard?r:
1) Toplumun, kentin, dünyan?n, yeryüzünün bir mü?terek ya?am alan? oldu?u fikrinin ta??y?c?s? olan ortakl?k ve bu ortakl?k içindeki herkes için gereken adalet ilkesi.
2) Mü?terek ya?ama kat?lanlar?n ayn? de?il, farkl? olduklar? ama bu farklar aras? ili?kinin bir e?itlik ili?kisi oldu?u ilkesi.
3) Demokrasinin özü olan “Yerel Yönetimlerin Güçlendirilmesi”
Adalet ilkesi, asl?nda farkl?l?klar aras? e?itlik ilkesidir ve cumhuriyet fikrinin temelinde yatan bu ilkenin demokratik de?erlere referansla tan?mlanmas? gerekir. E?itlik, bir e?it ilan etme meselesi de?ildir. Demokratik siyaset, e?itsizlik yaratan tüm yap?lar? görerek, yani e?itsizli?i görerek e?itli?i tesis etme mücadelesidir.
Kad?nlar?, çocuklar?, engellileri, Alevileri, Kürtleri, romanlar?, e?it yurtta?l?k ortakl???na dâhil olmad?klar?n? dü?ünen tüm toplumsal gruplar? e?itlik ba?? d???nda b?rakan nedenleri görmek, yoksullu?un bir “dezavantajl?” olma hali olmad???n? yap?sal bir e?itsizlik sistemi sonucunda do?du?unu anlatmak demokratik siyasetin görevidir.
Demokratik siyaset, e?itsizli?i görünmez k?lma mücadelesi de?il, e?itsizli?i ortadan kald?rma mücadelesidir.
Farkl?l?klar?n ortakla?maya zarar veren, toplumu bölen nitelikler olmad???n?, tam tersine demokratik bir toplumsall???n esas? oldu?unu kabul etmeyen bir demokratik siyaset mümkün de?ildir.
Demokratik bir biraradal?k, ya?am? payla?t???m?z her türlü var olu? tarz?n? e? de?er bir sayg?yla kabul edecek bir bak?? aç?s? gerektirir. Bu ise her türlü ya?am hakk?n? savunmakt?r.
Siyasete acilen ihtiyac?m?z var. Çünkü siyasetsiz siyaset oyunu, siyaset sahnesini bir yar??a çevirmekle kalm?yor, toplumsal ili?kileri bozuyor. Herkesin birbiriyle e?it hak sahibi olarak ili?ki kurmas?n? engelliyor. En kötüsü siyaset hem siyaset oyuncular? için hem de toplumun üyeleri için ki?isel, grupsal vb. yarar elde etme faaliyetine dönü?üyor. Bunun en y?k?c? sonucu ahlaki y?k?md?r. Hiçbir de?er içermeyen, kamusal yarar? siyasilerin yarar?n?n önüne koymayan, geçici gündemlere odaklanan siyasi faaliyet, akl? ve vicdan? köreltiyor.
Ayr?ca halk?, kendi ya?am?n?n öncelikleri ve de?erleri konusuna odaklanmaktan al?koyuyor. Hemen ?imdi acilen bir sosyal demokrat siyasete, kimsesizlerin sesi olan ve bu sesi bir feryada ve ortak ç?karlar?m?z için yol gösterici bir siyasal eyleme dönü?türecek bir siyasete ihtiyac?m?z var.
Köreltilen ve çürütülen toplumun panzehri yine toplumun içinde, bu körle?me ve çürümeden en az etkilenen toplum payda?lar? aras?nda bulunuyor.
Siyasi partiler, seçim odakl? varolu?lar?n? güçlendirmek için uygulad?klar? yöntemlerle çürümenin dibine vurmu?ken, hala cebinden harcayarak, zaman?ndan, sevdiklerinden fedakârl?k ederek, içinde ya?ad??? topluma duydu?u sorumluluk ve ta??d??? vicdandan vazgeçmeyen “Toplumsal Sivil Muhalefet” payda?lar? bu panzehrin kayna??d?r.
Özellikle;
Kad?n, gençlik-e?itim, çevre-do?a, engelliler, afet ba?l?klar?nda çal??an dernek, vak?f, platform vb. olu?umlar?n, barolar?n, tabip odalar?n?n, meslek odalar?n?n çal??ma alanlar? ile ilgili hem fikriyat?n?n hem de faaliyetlerinin tüm siyasi partilerden ileride oldu?unu, siyasi partilerin bu yap?lar?, taklit ettikleri ya da örnek ald?klar? söylenebilir.
Yap?lmas? gereken;
1) Halk?n ç?karlar?n? koruyan ve temsil eden bu iyi ve temiz yap?lar?n daha güçlü, daha geni? çat?lar alt?nda birle?erek “Toplumsal Birle?ik Muhalefete” dönü?mesini sa?lamak.
2) Varolu?lar?n? vicdan ve sorumluluk duygusundan alan bu yap?lar?n kendilerini engellediklerini dü?ündükleri “cam duvar?” k?r?p geçme gücüne sahip olduklar?na inand?rmak.
Binlerce y?ll?k kadim kültürde kayna??n? bulan toplumsal de?erlerimizin topyekûn çürümesine izin vermemek ve bu kadar dibe vurduktan sonra, sa?l?kl?, temiz bir ba?lang?ç yapmak mümkündür.
Özellikle “Toplumsal Birle?ik Muhalefetin” açaca?? yeni siyasi zemin demokratik siyasetin erdem ve de?erleriyle bulu?tu?unda yepyeni bir Türkiye hayal olmayacakt?r. ?zmir bu toplumsal seferberli?in do?al öncüsüdür.
Adalet ve e?itlikten güç alan, demokratik ilkelerle ?ekillenen bu siyaset alan? dönü?üm ya?anmas?n?n anahtar? olacakt?r.
Hem de bugünden tezi yok, yar?ndan yak?n.
Gelecek olsun.